O ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΣΠΗΛΙΟΥ
Γενικά στοιχεία
Το παλιότερο όνομα του Δισπηλιού ήταν Δου-πιάκοι. Για την εποχή ιδρύσεως του σημερινού οικισμού τίποτε δεν είναι γνωστό. Ούτε ιστορικά στοιχεία έχουν διασωθεί, ούτε κάποια παράδοση. Μοναδική μαρτυρία παραμένει η ύπαρξη των εκκλησιών που κι αυτές δεν φαίνεται να είναι παλιότερες του 18ου αιώνα.
Μοναδικά δεδομένα για την υποστήριξη μιας απόψης για μια παλιότερη κατοίκηση παραμένουν κάποια παγανιστικά δρώμενα στις γειτονικές γνωστές σπηλιές, οι διαδικασίες για την ίαση ασθενειών, τ' αγιάσματα και τα άλλα σχετικά.
Απ' όλα αυτά βγαίνει ένα συμπέρασμα, πως ο οικισμός πρέπει να υπήρχε στα χρόνια της τουρκοκρατίας, οπότε και έλαβε την ονομασία, από τα σπήλαια και τα εκεί δρώμενα, ΔΟΥΠΙΑΚΟΙ.
2. Το Δισπηλιό στην ιστορία
Από το βιβλίο ληξιάρχου της Κοινότητας το 1914, που σώζεται μέχρι σήμερα, γνωρίζουμε ότι η Κοινότητα Δουπιάκων ανήκε στην επαρχία Καστοριάς του Νομού Φλωρίνης.